CGK Katwijk

Herfst

En gelijk het den mensen gezet is, eenmaal te sterven, en daarna het oordeel; alzo ook Christus, eenmaal geofferd zijnde, om veler zonden weg te nemen, zal ten anderen male zonder zonde gezien worden van degenen, die Hem verwachten tot zaligheid (Hebr. 9: 27-28)

Als u deze brief ontvangt is er, naar de zegwijze van onze oude grootmoeders, alweer een r in de maand. Dan werd het zomergoed zo zachtjes aan opgeborgen; en de kinderen moesten weer geloven aan de historische levertraan enzovoorts. De lamp gaat al heel wat vroeger op; soms, vooral in buitenhuizen, legt men nu en dan al een blokje in de kachel; want het mistige weer en de kille temperatuur zijn allesbehalve een bestrijding van de vaderlandse reumatiek. Kortom, de zomer ligt weer achter ons, en het herfstgetij vangt aan, en alles spelt ons, dat koning winter op komst is.

En van dat alles gaat een ernstige sprake uit tot de mens. Dan worden we herinnerd aan het woord van de profeet: ‘Wij allen vallen af als een blad’. Ook onze levenszomer gaat voorbij; de avond valt, de nacht daalt neer, onverbiddelijk zeker. Bij elk overlijdensbericht, bij elke grafgang kunnen we zeggen: wij volgen.

Laat het ons ernstig stemmen. Maar met ware ernst, want we kunnen ook ‘ernstig’ zijn, zonder de ware ernst er in te beleven. Dat is tweeledig, vooreerst, dat we bij herfst- en stervensgedachten blijven staan louter bij het ernstige van sterven, van dood en graf en eeuwige toekomst, óp en voor zich zelf; en zonder de oorzaak na te speuren, zonder de veroordeling die er ons uit tegemoet klinkt, te verstaan

En daar hangt dan een tweede mee samen; namelijk, dat we niet letten op de volzalige verlossing die tegenover dit alles door Christus is tot stand gebracht. In de Heilige Schrift wordt ons, met name in de brieven van Paulus, hierop zo nadrukkelijk gewezen; namelijk dat tegenover en boven de koning der verschrikking staat de Koning des Levens, die de dood heeft overwonnen, door een tot stand gebrachte verzoening over zijn oorzaak, de afval van God. Schrikkelijk is de koning der verschrikking; maar heerlijker dan de dood schrikkelijk is, is Jezus’ dierbare Borgtocht en doodsoverwinning. Treffend vinden we dit bijvoorbeeld in Hebreeën 9: 27-28, waar de apostel hoogst ernstig spreekt van sterven en oordeel, maar (let daar wel op!) om dan juist daartegenover de betekenis, heerlijkheid en zalige vrucht van Christus’ zoenoffer en doodsoverwinning uit te roepen.

Deze tekstwoorden vormen ook een belangrijke bijdrage voor de predikkunde; de inhoud, de centrale eigenlijke inhoud, waar het om te doen is, — is Christus, en Diens verzoenend en toepassend werk.

Moet, zo hoor ik u al vragen, de mens dan ook niet, en allereerst, in zijn doemschuld en dodelijke onmacht gepreekt worden? Gewis en zeker. Paulus doet dit in genoemde tekst ook, maar het gaat er daarbij nu om: hoe kom ik van mijn ellende nu af? Preken bedoelt toch zeker niet het minst, te verkondigen wat God in Christus nu is voor zo’n doodschuldig doemeling! Hoe de Heere, waar onze dood Zijn recht is, nu evenwel in ons leven en bekering Zijn lust heeft! De ware christelijke prediking laat horen, hoezeer er een schrikkelijk ‘alhoewel’ is bij ons, er nu bij God een ver boven dit alles uitgaand ‘nochtans’ is.

Wat de kostelijke verlossing van onze ziel aangaat, och de zwaarste schuldovertuiging en berouwvolle boete, wist nog niet één ongerechtigheid uit; en de diepste ontdekking breekt nog niet één zondelust in ons. Onverantwoordelijk zou daarom een prediking zijn, die wel ontdekt, neerwerpt, veroordeelt; maar mij dan in die put liet liggen. Evenzeer onverantwoordelijk, als er gepreekt zou worden, dat we ons zelf, heel of half, uit die put zouden omhoog kunnen werken. Hier is absoluut noodzakelijk, algenoegzaam en dierbaar de prediking van een volle Christus...

Ik heb in al de vele tientallen jaren mijner bediening, dan ook nog nooit iemand (niet één) ontmoet, die tot ware ruimte en tot gegronde heilszekerheid was gekomen, buiten deze algenoegzame volle Christus om…

Wijlen prof. G. Wisse